E mërkurë,
28.3.2001, dita e tretë e zjarrit në ishullin e Samos. Në televizion duken
gjuhë zjarri në shpatet e maleve të gjelbëruara si dhe pranë vilave, zjarr që
vazhdon edhe natën. Situata mjaft e vështirë, zjarrfikëse e avionë të posaçëm
përpiqen ta shuajnë por e pamundur. Një grua e moshuar tregon se ndërsa shikonte
flakën në mal, një makinë e ndalur para saje, për fat pa njerëz brenda merr
flakë vetiu. Kjo shpjegohet duke u bazuar në Teorinë e Re Gravitacionale (TRG),
në lidhjen organike që kanë ngjarje të tilla me tërmetet. Tërmeti i fundit në
territorin e Greqisë e ka “gunguar” atë. Efekti minimal në këtë rast do të
ishte vijimi i një klime të ngrohtë e pa rreshje. Lëvizja e Polit të Veriut në
kuadratin e tij dhe tërmetet e tjera në glob këtë radhë kanë shtuar tintën
(rezultanten e disa vetive) e veprimit në Ballkan, ku territori më i ndjeshëm
është Greqia. Ndodh kështu katastrofa e lentes ajrore. Me qenë se TRG
konsideron si shkak të këtyre zjarreve të mëdhenjë veprimin e atmosferës, le t`i
quajmë këto zjarre atmosferikë, për t`i dalluar këto nga ato zjarre të cilat në
kushte normale nuk mund të marin përmasa të tilla qoftë dhe sikur ndonjë
keqdashës t`i ketë provokuar ato.
Zjarri
atmosferik krijohet kur plotësohet kushti i
“gungimit” tokësor, çka ndodh gjithmonë pas tërmeteve të mëdhenjë dhe që
varet si nga amplituda ashtu edhe nga madhësia e territorit që prek tërmeti si
dhe nga qëndra grav. e Tokës që ndryshon pozicionin vahdimisht. Pas këtij
veprimi, Dielli dhe Hëna me “lojën” gravitacionale favorizojnë efekte dytësore,
që në rastin tonë janë lentet atmosferike.
Si lindin
lentet atmosferike dhe a mund të evitohet efekti i dëmshëm i tyre?
Është i njohur
fenomeni i baticave dhe zbaticave të detit.Ato janë rezultat i bashkëveprimit
fizik gravitacional të Tokës me Diellin dhe Hënën. Duket sikur me magji niveli i ujit ngrihet dhe ulet në mënyrë
periodike dy herë në ditë. Mirëpo nga një vrojtim i kujdesshëm i këtij fenomeni
do të dallonim se vlera e këtyre baticave është herë më e madhe e herë më e
vogël. Kjo do të thotë se ndikimi i Diellit dhe i Hënës nuk është përherë i
njëjtë.
I njëjti fenomen si me
baticën e zbaticën ndodh edhe me ajrin e atmosferës, por këtu me të tjera
veçori.
Dukuria baticore e atmosferës nuk është aq e thjeshtë sa ngritja dhe
ulja e ujit. Atmosfera nuk është homogjene, siç është uji i deteve e i oqeaneve
në glob. Shtresat e atmosferës kanë densitete të ndryshme e për më tepër vlera
të ndryshme ngarkese elektrike. Veprimi i Diellit dhe i Hënës, qoftë ai
gravitacional ashtu edhe ai korpuskular (jonizues), shkakton në kushte të caktuara
e plotësisht të përcaktueshme, efektin e lentes ajrore. Meqënëse këto hapsira
në atmosferë kanë forëm rrethore, do ti quajmë lente ajrore. Lentja është
rrallimi i atmosferës apo zhveshja e sipërfaqes së Tokës përballë rrezeve të Diellit
e cila e furnizon këtë territor me korpuskula diellore, aq të
dëmshme në këtë rast. Vlera maksimale e
saj arrihet në pozicione të njohura gravitacionale të Diellit, Hënës etj. Lentja
atmosferike, krahas rrezatimit termik të Diellit, fillon të elektrizojë
mjedisin që mbulon. Me kalimin e kohës në këtë mjedis termoelektrik zhvillohen,
sidomos tek bimët eterovajore, reaksione biokimike që favorizojnë oksidimin e
vetvetes, të ndihmuara nga korpuskulat diellore shumë të nxehta në ketë ambient,
ato kalojnë në djegie me lindjen e flakës,e cila në këto kushte përhapet shumë
shpejt.
Duket e çuditshme, pasi në kushte normale
është gati e pamundur të djegësh qoftë edhe enkas një trung peme. Por ja që në
mjedisin e lentes kjo është lehtësisht e mundshme dhe aspak e magjishme.
Lartësia dhe dimensionet e lentes ajrore ndryshojnë në varësi të
kushteve që e lindin atë. Veprimi i dëmshëm
i saj mund të eliminohet duke eliminuar fizikisht vetë atë. Për këtë mund të
përdoren metoda jo fort të kushtueshme, p.sh. mund të shpërbëhet lentja duke
lëshuar pluhur ose gaz izolus mbi teritor me aeroplanë ose raketa
meteorologjike. Gjithashtu këto lente ajrore mund të shpërbëhen me shpërthime
supersonike që mund të
realizojnë disa avionë, por
duke qenë se koha e
veprimit të tyre është relativisht e shkurtër, për të pasur një siguri sa më të
lartë do të jetë e nevojshme përsëritja disa herë e këtij procesi. Pas vitit 2000, vit të cilit i
përket Rreshtimi i Madh Kozmik, pritet që klima të jetë më e nxehtë dhe me më
pak rreshje vjetore me perioda jo konstante duke e zvogëluar tintën e veprimit deri në
vitin 2020. Mbas
këtij viti, këto situata
do të lindin përsëri me vlerë pak më të lartë se ajo parakaluse, sidomos mbas
vitit 2023 sepse...Do të preken nga këta zjarre masivë disa shtete të Europës
si potugali, Spanjë, Itali, Shqipëri, Greqi, Turqi si dhe në SHBA Kalifornia,
sepse e ka vatrën e krijimit të lentes më evidente, per shkak të natyrës
sizmike që ka. Për pasojë bëhet më e domosdoshme eksperimentimi dhe perfeksionimi
i metodave për të minimizuar efektin e dëmshëm të lenteve ajrore.
Botuar
në “G.
e Athinës”, 4.6.2003