Skip to main content

Hëna e plotë më e madhe dhe më e ndritshme pas mëse 70 vite



Këtë hënë astronomët amator dhe të gjithë njerëzit të mahnitur nga pamja e Hënës së plotë do të përjetoijnë një pamje të veçantë: e njohur në popull si Superhëna do të ndodhet në qiell.

Orbitës së Hënës rreth Tokës nuk është një rreth i përsosur. Përkundrazi sateliti natyral përshkruan një elipsë rreth planetit të kaltërt. Si rezultat i kësaj Hëna gjendet njëherë më afër Tokës, në të ashtuquajturin perigje, e njëherë në apogje, posita më e largët e saj nga Toka. Për shkak të distancave të ndryshme në mes rreth 356.400 km dhe 406,700 km, gjithashtu ndryshon madhësia e dukshmëria të Hënës: sa më afër është, aq edhe më e madhe duket ajo.

Të hënën, me14 nëntor 2016 Hëna është në perigje, pra në pikën më të afërt të orbitës së tij eliptike, dhe do të këtë arsye më e madhe dhe më e ndritshme se zakonisht Çfarë ka të veçantë. Hëna e plotë dhe perigje  pothuaj se bien sTë hënën, 14 nëntor 2016 hëna është në perigje, pra në pikën më të afërt të orbitës së tij eliptike, dhe do të këtë arsye pak më e madhe dhe më e ndritshme se zakonisht Çfarë ka të veçantë. Hëna e plotë dhe perigje gati të bjerë së bashku, më konkretisht, është Trabant dy orë e gjysmë para hënës së plotë në perigje në 356,523 km distancë në tokë. Hëna e fundit super, në të cilën kjo distancë është më pak, është parë më 26 janar 1948 bashku, më konkretisht, Hëna do të gjendet dy orë e gjysmë para fazës së plotë në perigje në 356,523 km distancë nga Tokë. Superhëna e fundit, në të cilën kjo distancë ishte më pak të vogël, është parë më 26 janar 1948

A mund ta vrejmi ne ndyshimin e madhësisë së Hënës?

Diametri i Hënës të hënën, kur ai është afër perigjeut t saj, do të jetë 14 përqind më të mëdha dhe sipërfaqja e diskut të dukshme hënor mëse 30 përqind më të mëdha se një Hënë e plotë, kur ajo gjendet në largësinë më të largët nga Toka, në apogje. Një Hënë e plotë në perigje shëndritë pothuaj se një të treta më shumv sesa në apogje. Kjo  nuk do të thotë se syri nuk është i trajnuar për të njohur dallimin e Hënës menjëherë pas lindjes se saj, por vetëm pas perëndimit të Diellit.

Çfarë  është ndikimi i Hënës në perigje?

Sa më e afër është një trup qiellor, aq më i fortë graviteti, forca tërheqëse. Një rast i till është eshe me Hënën. Efektet po ndihen në Tokë sikut se thotë gjeofizikanit  Dr. Frank Sohl nga Instituti për Huluntimet e Planetëve pranë Qendrës Gjermane për Üdhëtime në ajër dhe hapësirë DLR në Berlin: " Gjatë çdo Hënë e plotë dhe e re ka përmbytje, sepse Dielli, Hëna dhe Toka gjenden në një radhë. Të hënën tërhaqja e Hënës do të jetë në fakt më i madh, por efekti është i papërfillshëm. Nxitimi i baticë për shembull vetëm për një përqind- kjo është vetem një ndyshim për pak centimetra".

Abdyl Berisha, Bonn,  13 nëntor 2016

Popular posts from this blog

ZBULIMI I AUSTRALISË

Australia njihet si tokë e re sepse u zbulua vonë. Emri i saj rrjedhë nga fjala latine ‘‘terra australis‘‘ që do të thotë tokë e jugut. Australia është kontinenti më i vogël ndërmjet Oqeanit Indian në perëndim dhe Oqeanit Paqësor në lindje që e tëra shtrihet në hemisferën jugore. Njëherit është kontinenti më i vogël i tokës me 7.6 milion km² dhe ka një gjatësi lindje-perëndim 4100 km, dhe gjerësi veri-jug 3200 km.  Në hartat e ptolomeut, kontinenti i Australisë figuron si ‘’Terra incognita’’ (tokë e panjohur). Gjatë viteve 1801-1803, Methju Flinders dëshmon se kjo tokë është kontinent i ri dhe për herë të parë këtë tokë të madhe në mes dy oqeaneve dhe katër deteve e quajti Australi. Të parët që shkelën tokën e Australisë ishin spanjollët dhe portugëzët në shkë XVII. Më 1770 brigjet lindore të Australisë i shpalli toka të Mbretërisë Angleze Xhejms Kuk. Tetë vjet më vonë në zonën e Sidnejit të sotëm u themelua kolonia e parë angleze. Në shek XIX u zbuluan rezerva të shumta të ar

Disa fakte interesante për planetet e sistemit diellor

Planetet janë trupa qiellor qe sillen rreth boshtit te vetë dhe rreth një ylli nga i cili  marrin driten dhe nxehtesin. Sistemi i jon diellor numron 8 planet, të cilet rrotullohen rreth yllit (diellit), planetet e sistemi diellor te radhitur sipas largesisë nga dielli Merkuri, Venera,Toka, Marsi, Jupiteri, Saturni, Urani, Neptuni Mërkuri është planeti me i afert me diellin njekohesishtë edhe  planeti me i vogel në sistemin ton diellor. merkuri kryen orbitën rreth diellit një here në 88 ditë, duke kompletuar tre rrotullime rreth aksit në cdo dy orbita. merkuri nuk ka pothuajse fare atmosferë  për ta mbajtur nxehëtsinë, siperfaqja e ti perjeton ndryshimet me të medha te temperatures nga te gjithe planetet e tjere duke filluar nga -170 C gjate nates deri ne +430 C gjatë ditës ne disa zona ekuatoriale. Venera eshte planeti i dyte me radhitje nga djelli, qe e orbiton ate ne cdo 224,7 dite toksore. pas henes, eshte objekti me i shendriteshem natyror ne qiellin e nates, per

RRYMA E GOLFIT

Rryma e Golfit formohet në Gjirin e Meksikës dhe Detin e Karaibeve. Pasi del nga gjiri rrjedh në drejtimin verilindor rreth brigjeve të Floridës. Përafërsisht në gjerësinë gjeografike veriore 40° merr drejtimin kah Evropa, dhe perej këtu quhet Rryma e Verilindore, të cilën e sjellin erërat perëndimore. Kjo rrymë pasi arrin te ujëdhesat britanike, degëzohet në tri drejtime. Njëri drejtim shkon kah jugu, drejtimi i dytë shkon kah verilindja, në pjesët jugore të Islandës, deri në gjerësinë gjeografike 60°, dhe për këto gjerësi paraqet burimimn kryesor të ngrohtësisë. Drejtimi i tretë rrjedh pranë brigjeve perëndimore të Siujëdhesës Skandinave me emrin Rryma Norvegjeze, dhe uji gjatë dimrit është 8°C. Uji i kësaj rryme arrin deri te Deti Barenc dhe quhet Rryma Nordkape. Në këtë pjesë uji gjatë dimrit ka temperaturë 4°C. Kjo rrymë ndikon në klimën e Evropës Veriore dhe Siujëdhesës Kola në të cilën gjendet porti Murmansk, i cili edhepse gjendet në gjerësinë gjeografike 69°, uji i