Skip to main content

Fakte botërore nga Gjeografia


Pika më e thellë në oqean
Pika më e thellë e ndonjë oqeani quhet “Mariana Trench”, ndërkaq gjendet në një thellësi prej rreth 10.911 metrash në Oqeanin Paqësor. Kjo thellësi ka një vlerë më të madhe, të shprehur në metra, sesa mali më i lartë në botë, Mont Everest, i cili është 8.850 metra i lartë.
Liqeni më i lartë i lundrueshëm
Liqeni Titikaka në Peru është liqeni i lundrueshëm me lartësinë më të madhe mbidetare në botë – gjendet 3.810 metra mbi nivelin e detit. Ky liqen po ashtu është liqeni i dytë me ujë të freskët për nga madhësia në Amerikën jugore.
Liqeni më i ulët
Liqeni me lartësinë më të vogël mbidetare është Deti i vdekur (i cili edhe pse quhet det, në fakt është liqen), i cili gjendet në Luginën e Jordanit në Izrael. Sipërfaqja e ujit në këtë vend është 408 metra nën nivelin e detit. Deti i vdekur po ashtu është edhe liqeni më me kripë në botë. Aty nuk mund të jeton thuajse kurrfarë gjallese, me përjashtim të organizmave të thjeshtë, sikur që janë algat e gjelbra.
Liqeni më i madh me ujë të ëmbël
Liqeni Superior është liqeni më i madh nga grupi i liqeneve të mëdha, duke qenë njëkohësisht edhe liqeni me ujë të ëmbël me sipërfaqen më të madhe në botë. Liqeni Superior mbulon mbi 82.000 km tokë.
Liqeni më i thellë
Liqeni Bajkal është liqeni më i thellë në botë dhe gjendet në Sibir të Rusisë, në veri të kufirit mongolez. Ai ka një thellësi prej 1.637 metra.
Oqeani më i madh
Oqeani Paqësor është oqeani më i madh në botë. Ai mbulon gati një të tretën e sipërfaqes së Tokës dhe shtrihet nga Deti i Beringut në veri të Arktikut, deri te ujërat e ngrira të Detit Ros në Antarktik, në jug.
Oqeani më i vogël
Oqeani më i vogël është Oqeani Arktik, i cili është rreth 10 herë më i vogël sesa Oqeani Paqësor.
Lumi më i gjatë
Lumi i Nilit në Egjipt është lumi më i gjatë në botë. Ai ka një gjatësi prej 6,671 km dhe derdhet në Detin Mesdhe.
Lumi më i shkurtër
Lumi më i shkurtë në botë, sipas Librit të Ginisit të rekordeve, është lumi Roe. Ai e ka një gjatësi prej vetëm 61 metrash dhe gjendet në Montana të SHBA-së. Por, ka pasur një debat rreth asaj se cili lumë është më i shkurtri. Lumi D në Oregon është parë t’i ketë vetëm 37 m. Ai bashkon Liqenin Devil me Oqeanin Paqësor afër qytetit Linkoln. Meqë ky lum derdhet direkt në oqean, gjatësia e tij ndryshon, varësisht nga batica dhe zbatica, prandaj edhe ka mospajtime rreth gjatësisë së tij.
Lumi më i madh
Baseni i Amazonës në Amerikën latine është lumi më i madh (jo më i gjatë), me rrjedhën më të madhe të ujit.
Ujëvara më e lartë
Ujëvara Angel në parkun nacional “Canaima” në Venezuelë është ujëvara më e lartë, me një lartësi prej 979 metrash.
Ja disa të dhëna të tjera interesante:
Numri i njerëzve në botë: 6.820.000.000 (6.82 miliardë) – në maj të vitit 2010.  
Rritja e popullatës botërore: 1.13 për qind  - vlerësim nga viti 2009
Perimetri i Tokës në ekuator: 40.075 km
Perimetri i Tokës midis polit të veriut dhe të jugut: 40.008 km
Diametri i Tokës në Ekuator: 12.756 km
Diametri i Tokës në pole: 12.713 km
Distanca mesatare midis Tokës dhe Diellit: 149.669.180 km
Distanca mesatare midis Tokës dhe Hënës: 384.403 km
Temperatura më e lartë e ajrit e matur ndonjëherë: 57.7 ºC më 13 shtator të vitit 1922 në Al Azizia të Libisë
Temperatura më e ultë e matur ndonjëherë: -89.2°C në Vostok, Antarktik, më 21 korrik të vitit 1983
Raporti midis ujit dhe tokës: 70.8 për qind ujë, 29.2 për qind tokë
Vjetërsia e Tokës: 4.5 deri 4.6 miliardë vjet
Përbërja e atmosferës: 77 për qind azot, 21 për qind  oksigjen, si dhe argon, dioksid karboni dhe avull uji në gjurmë

Popular posts from this blog

ZBULIMI I AUSTRALISË

Australia njihet si tokë e re sepse u zbulua vonë. Emri i saj rrjedhë nga fjala latine ‘‘terra australis‘‘ që do të thotë tokë e jugut. Australia është kontinenti më i vogël ndërmjet Oqeanit Indian në perëndim dhe Oqeanit Paqësor në lindje që e tëra shtrihet në hemisferën jugore. Njëherit është kontinenti më i vogël i tokës me 7.6 milion km² dhe ka një gjatësi lindje-perëndim 4100 km, dhe gjerësi veri-jug 3200 km.  Në hartat e ptolomeut, kontinenti i Australisë figuron si ‘’Terra incognita’’ (tokë e panjohur). Gjatë viteve 1801-1803, Methju Flinders dëshmon se kjo tokë është kontinent i ri dhe për herë të parë këtë tokë të madhe në mes dy oqeaneve dhe katër deteve e quajti Australi. Të parët që shkelën tokën e Australisë ishin spanjollët dhe portugëzët në shkë XVII. Më 1770 brigjet lindore të Australisë i shpalli toka të Mbretërisë Angleze Xhejms Kuk. Tetë vjet më vonë në zonën e Sidnejit të sotëm u themelua kolonia e parë angleze. Në shek XIX u zbuluan rezerva të shumta të ar

Disa fakte interesante për planetet e sistemit diellor

Planetet janë trupa qiellor qe sillen rreth boshtit te vetë dhe rreth një ylli nga i cili  marrin driten dhe nxehtesin. Sistemi i jon diellor numron 8 planet, të cilet rrotullohen rreth yllit (diellit), planetet e sistemi diellor te radhitur sipas largesisë nga dielli Merkuri, Venera,Toka, Marsi, Jupiteri, Saturni, Urani, Neptuni Mërkuri është planeti me i afert me diellin njekohesishtë edhe  planeti me i vogel në sistemin ton diellor. merkuri kryen orbitën rreth diellit një here në 88 ditë, duke kompletuar tre rrotullime rreth aksit në cdo dy orbita. merkuri nuk ka pothuajse fare atmosferë  për ta mbajtur nxehëtsinë, siperfaqja e ti perjeton ndryshimet me të medha te temperatures nga te gjithe planetet e tjere duke filluar nga -170 C gjate nates deri ne +430 C gjatë ditës ne disa zona ekuatoriale. Venera eshte planeti i dyte me radhitje nga djelli, qe e orbiton ate ne cdo 224,7 dite toksore. pas henes, eshte objekti me i shendriteshem natyror ne qiellin e nates, per

RRYMA E GOLFIT

Rryma e Golfit formohet në Gjirin e Meksikës dhe Detin e Karaibeve. Pasi del nga gjiri rrjedh në drejtimin verilindor rreth brigjeve të Floridës. Përafërsisht në gjerësinë gjeografike veriore 40° merr drejtimin kah Evropa, dhe perej këtu quhet Rryma e Verilindore, të cilën e sjellin erërat perëndimore. Kjo rrymë pasi arrin te ujëdhesat britanike, degëzohet në tri drejtime. Njëri drejtim shkon kah jugu, drejtimi i dytë shkon kah verilindja, në pjesët jugore të Islandës, deri në gjerësinë gjeografike 60°, dhe për këto gjerësi paraqet burimimn kryesor të ngrohtësisë. Drejtimi i tretë rrjedh pranë brigjeve perëndimore të Siujëdhesës Skandinave me emrin Rryma Norvegjeze, dhe uji gjatë dimrit është 8°C. Uji i kësaj rryme arrin deri te Deti Barenc dhe quhet Rryma Nordkape. Në këtë pjesë uji gjatë dimrit ka temperaturë 4°C. Kjo rrymë ndikon në klimën e Evropës Veriore dhe Siujëdhesës Kola në të cilën gjendet porti Murmansk, i cili edhepse gjendet në gjerësinë gjeografike 69°, uji i