Skip to main content

QIPRO


Qipro është shtet i ndodhur në ujëdhesën me të njejtin emër në lindje të Detit Mesdhe, 113 km në jug të Turqisë dhe 120 km në perëndim të Sirisë. Ujëdhesa ka sipërfaqe prej 9251 km², dhe prej kësaj sipërfaqe 9240 km² janë tokë dhe 10 km² ujë. Qipro ka përthyerje të konsiderueshme bregdetare, dhe ka 648 km gjatësi të vijës bregdetare.
Në vitin 1974, 37% e territorit të Qipros ku popullsia është turke kontrollohet nga Turqia. Klima e Qipros është mesdhetare, me verë të nxehtë e të thatë dhe me dimër të ftohtë. Relievi në pjesën qëndrore është rrafshnaltë ndërsa në veri dhe jug malor. Pika më e ulët e relievit gjendet përgjatë bregdetit të Mesdheut dhe ajo më e larta në lartësi mbidetare 1951 m në vendin e quajtur Mali Olimpik në veriperëndim të vendit.
Qipro është ujëdhesa më e madhe e Azisë Jugperëndimore, poita e saj strategjike është reflektim i afërsisë që ka me Azinë e vogël dhe Kanalin e Suezit. Si e tillë ka qenë e sunduar nga Venediku deri në vitin 1571, prej Turqisë deri më 1878, prej Britanisë së Madhe deri më 1960 kur e fiton pavarësinë. Konfliki i vitit 1974 e ka nadarë ujëdhesën në dy pjesë në pjesën Jugperëndimore e banuar me grek me 5896 km² dhe në pjesën verilindore e banuar me turq me 3355 km². Trqia sot bashkërisht ka mbi 1 milion banorë me një dendësi të popullsisë prej 123 b/km². Kryeqyteti i Qipros është Nikozia me rreth 200 mijë banore ose ¼ e popullsisë së shtetit.

Popular posts from this blog

ZBULIMI I AUSTRALISË

Australia njihet si tokë e re sepse u zbulua vonë. Emri i saj rrjedhë nga fjala latine ‘‘terra australis‘‘ që do të thotë tokë e jugut. Australia është kontinenti më i vogël ndërmjet Oqeanit Indian në perëndim dhe Oqeanit Paqësor në lindje që e tëra shtrihet në hemisferën jugore. Njëherit është kontinenti më i vogël i tokës me 7.6 milion km² dhe ka një gjatësi lindje-perëndim 4100 km, dhe gjerësi veri-jug 3200 km.  Në hartat e ptolomeut, kontinenti i Australisë figuron si ‘’Terra incognita’’ (tokë e panjohur). Gjatë viteve 1801-1803, Methju Flinders dëshmon se kjo tokë është kontinent i ri dhe për herë të parë këtë tokë të madhe në mes dy oqeaneve dhe katër deteve e quajti Australi. Të parët që shkelën tokën e Australisë ishin spanjollët dhe portugëzët në shkë XVII. Më 1770 brigjet lindore të Australisë i shpalli toka të Mbretërisë Angleze Xhejms Kuk. Tetë vjet më vonë në zonën e Sidnejit të sotëm u themelua kolonia e parë angleze. Në shek XIX u zbuluan rezerva të shumta të ar

Disa fakte interesante për planetet e sistemit diellor

Planetet janë trupa qiellor qe sillen rreth boshtit te vetë dhe rreth një ylli nga i cili  marrin driten dhe nxehtesin. Sistemi i jon diellor numron 8 planet, të cilet rrotullohen rreth yllit (diellit), planetet e sistemi diellor te radhitur sipas largesisë nga dielli Merkuri, Venera,Toka, Marsi, Jupiteri, Saturni, Urani, Neptuni Mërkuri është planeti me i afert me diellin njekohesishtë edhe  planeti me i vogel në sistemin ton diellor. merkuri kryen orbitën rreth diellit një here në 88 ditë, duke kompletuar tre rrotullime rreth aksit në cdo dy orbita. merkuri nuk ka pothuajse fare atmosferë  për ta mbajtur nxehëtsinë, siperfaqja e ti perjeton ndryshimet me të medha te temperatures nga te gjithe planetet e tjere duke filluar nga -170 C gjate nates deri ne +430 C gjatë ditës ne disa zona ekuatoriale. Venera eshte planeti i dyte me radhitje nga djelli, qe e orbiton ate ne cdo 224,7 dite toksore. pas henes, eshte objekti me i shendriteshem natyror ne qiellin e nates, per

RRYMA E GOLFIT

Rryma e Golfit formohet në Gjirin e Meksikës dhe Detin e Karaibeve. Pasi del nga gjiri rrjedh në drejtimin verilindor rreth brigjeve të Floridës. Përafërsisht në gjerësinë gjeografike veriore 40° merr drejtimin kah Evropa, dhe perej këtu quhet Rryma e Verilindore, të cilën e sjellin erërat perëndimore. Kjo rrymë pasi arrin te ujëdhesat britanike, degëzohet në tri drejtime. Njëri drejtim shkon kah jugu, drejtimi i dytë shkon kah verilindja, në pjesët jugore të Islandës, deri në gjerësinë gjeografike 60°, dhe për këto gjerësi paraqet burimimn kryesor të ngrohtësisë. Drejtimi i tretë rrjedh pranë brigjeve perëndimore të Siujëdhesës Skandinave me emrin Rryma Norvegjeze, dhe uji gjatë dimrit është 8°C. Uji i kësaj rryme arrin deri te Deti Barenc dhe quhet Rryma Nordkape. Në këtë pjesë uji gjatë dimrit ka temperaturë 4°C. Kjo rrymë ndikon në klimën e Evropës Veriore dhe Siujëdhesës Kola në të cilën gjendet porti Murmansk, i cili edhepse gjendet në gjerësinë gjeografike 69°, uji i